Cách thức giúp doanh nghiệp tăng trưởng trong một thế giới luôn thay đổi

Điều hành một doanh nghiệp quốc tế chưa bao giờ dễ dàng, và có thể sẽ phức tạp hơn trong năm 2024 so với nhiều thế hệ trước. Tuy nhiên, những thay đổi về cơ cấu nhờ quá trình đổi mới và chuyển đổi theo hướng không phát thải khí nhà kính sẽ tạo cơ hội cho các công ty nhạy bén – đặc biệt là ở châu Á.

Về mặt lý thuyết, trong một thời điểm dễ dự đoán hơn, việc phát triển một doanh nghiệp quốc tế phụ thuộc vào phân tích các yếu tố kinh tế và tài chính riêng cho từng ngành khá minh bạch. Một công ty đã triển khai vốn và nguồn lực ở những nơi có nền tảng kinh tế vững chắc và có điều kiện thuận lợi cho việc sản xuất hoặc bán hàng. Các chiến lược thường được đưa ra trên cơ sở phân tích địa điểm và cách thức tối đa hóa lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu.

Cách làm này không hề thay đổi qua nhiều năm. Tuy nhiên, mức độ phức tạp trong hoạch định chiến lược tăng trưởng quốc tế đã tăng thêm trong những năm gần đây. Các nhà quản lý phải đánh giá về những rủi ro mơ hồ liên quan đến các xung đột, thay đổi xã hội và các căng thẳng địa chính trị. Họ cũng cần đánh giá và thích ứng với những chuyển dịch cơ cấu trong môi trường hoạt động của mình, được thúc đẩy bởi những phát minh như trí tuệ nhân tạo (AI) và điện toán lượng tử, quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế không phát thải khí nhà kính trong những năm tới và những thay đổi về nhân khẩu học.

Năm nay cũng đặt ra những thách thức cụ thể về chính sách và kinh tế vĩ mô. Hơn 4 tỷ người sẽ tham gia các cuộc bầu cử trong năm 2024, năm bầu cử lớn nhất trong lịch sử, tạo ra tiềm năng cho những thay đổi chính sách quan trọng.¹ Lạm phát vẫn ở mức cao và có thể diễn biến xấu hơn dự kiến ở các thị trường lớn, khiến lãi suất tăng cao đối với các khoản vay có thời hạn dài hơn. HSBC dự báo nền kinh tế toàn cầu sẽ chỉ tăng trưởng 2,3% vào năm 2024, trong khi châu Á sẽ tăng trưởng 4,2%.²

Trong môi trường này, việc điều hành hoạt động của doanh nghiệp sẽ không hề đơn giản, nhưng những công ty nhạy bén nhất vẫn có thể tận dụng các cơ hội quốc tế hấp dẫn. Nhiều doanh nghiệp vẫn tự tin về mức độ tăng trưởng ở châu Á nói riêng vốn đã chiếm hơn 60% tăng trưởng GDP toàn cầu vào năm 2023.³ Cuộc khảo sát gần đây của chúng tôi được tiến hành ở 3.500 công ty quốc tế có lợi ích thương mại tại ít nhất một thị trường Đông Nam Á cho thấy mức tăng trưởng dự kiến cao, với 91% công ty có kế hoạch mở rộng trong khu vực này.⁴

Nhưng độ phức tạp tăng cao sẽ thúc đẩy các công ty áp dụng tư duy mới trong quản lý rủi ro và nắm bắt tăng trưởng. Những cách làm đã có hiệu quả tại thời điểm dễ dự đoán hơn đó có thể vẫn chưa đủ cho hiện tại.

Có lẽ thách thức lớn nhất trong thời điểm khó khăn này là khả năng phân biệt giữa các hiện tượng ngắn hạn và những thay đổi về cấu trúc trong dài hạn. Trước hết, một doanh nghiệp quốc tế phải không ngừng học hỏi, xử lý và giải thích nhiều tín hiệu hơn bao giờ hết về những rủi ro và cơ hội tiềm ẩn. Việc này cũng đòi hỏi phải có những nhà lãnh đạo táo bạo và có tầm nhìn, sẵn sàng thay đổi hướng đi khi dữ liệu và kiến thức chuyên môn mà họ sở hữu chỉ ra một hướng đi mới.

Đội ngũ quản lý cần tận dụng tất cả tài sản con người và kỹ thuật số có thể sử dụng được trong môi trường này. Một số ước tính cho thấy lượng dữ liệu được tạo ra trên toàn cầu đã tăng 60 lần kể từ năm 2010, cung cấp cho các doanh nghiệp một kho thông tin khổng lồ và mở rộng nhanh chóng, có thể được khai thác để đưa ra quyết định sáng suốt hơn. Sự nổi lên của AI như một công cụ dễ tiếp cận để phân tích “dữ liệu lớn” và xác định các mẫu hình cũng mang lại tiềm năng đáng kể cho các doanh nghiệp. Điện toán lượng tử, một công nghệ đang bắt đầu được thương mại hóa, có thể đưa việc phân tích các bộ dữ liệu lớn và phức tạp lên một tầm cao mới.⁵

Tuy nhiên, mặc dù việc truy cập và sử dụng dữ liệu là hoạt động thiết yếu đối với các công ty trong thời đại phức tạp này, nguồn nhân lực vẫn quan trọng hơn bao giờ hết. Các doanh nghiệp có đội ngũ nhân sự đa dạng hơn sẽ có thể tiếp cận nhiều quan điểm hơn, tạo ra những ý tưởng mới và thử thách tư duy tốt hơn. Theo nghiên cứu của McKinsey, các công ty dẫn đầu về đa dạng giới trong đội ngũ điều hành có khả năng đạt được lợi nhuận trên mức trung bình cao hơn đáng kể so với những công ty ít đa dạng hơn.⁶ Ảnh hưởng trong các vị trí lãnh đạo cấp cao cũng đang thay đổi: Vai trò của Giám đốc Công nghệ và Giám đốc Phát triển Bền vững ngày càng trở nên quan trọng hơn đối với chiến lược kinh doanh khi các công ty tập trung vào các lĩnh vực này để thúc đẩy tăng trưởng và hiệu quả.

Rõ ràng là, việc xây dựng một đội ngũ nhân sự tập trung vào học hỏi, nhạy bén với những rủi ro và cơ hội diễn biến nhanh cũng như giỏi tận dụng công nghệ đòi hỏi phải có cam kết đầu tư vào con người. Bồi dưỡng kỹ năng là điều rất quan trọng trong thời đại đột phá này, cho phép các công ty tận dụng công nghệ tốt hơn để nâng cao khả năng cạnh tranh cũng như giữ chân những nhân tài chủ chốt. Đây được coi là một yêu cầu bắt buộc đối với các doanh nghiệp quốc tế ở châu Á trong những năm tới: cuộc khảo sát của chúng tôi về các công ty hiện diện ở ASEAN cũng cho thấy khó khăn trong việc tìm kiếm nhân tài phù hợp là một trong những thách thức hàng đầu mà họ phải đối mặt trong khu vực.

Trong một môi trường bất ổn hơn, khả năng tiếp cận nguồn vốn cũng quan trọng hơn bao giờ hết để đảm bảo an toàn trước những sự kiện khó lường. HSBC cấp vốn cho hàng triệu công ty trên khắp khu vực Châu Á Thái Bình Dương.

Ngay cả trong một thế giới không ngừng biến đổi, một số thay đổi về cơ cấu vẫn tồn tại và ngày càng trở nên quan trọng. Chẳng hạn, các cơ hội đang xuất hiện ở châu Á khi các hệ thống năng lượng và giao thông bắt đầu cắt giảm phát thải khí nhà kính. Indonesia, nền kinh tế lớn nhất ASEAN, được hưởng lợi từ doanh số bán xe điện tăng vọt vì đây là nhà cung cấp nguyên liệu quan trọng cần thiết cho ắc quy xe điện. Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế, vào năm 2022, xe điện chiếm 14% tổng số ô tô mới bán ra trên toàn cầu, tăng từ mức dưới 5% vào năm 2020.

Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cũng ước tính rằng trong tổng số 2,8 nghìn tỷ USD đầu tư vào năng lượng năm 2023, 1,7 nghìn tỷ USD sẽ được đầu tư vào năng lượng tái tạo trên toàn cầu.⁷ Đầu tư vào năng lượng tái tạo đang tăng nhanh hơn đầu tư vào nhiên liệu hóa thạch: hiện mỗi USD đầu tư cho nhiên liệu hóa thạch thì có 1,7 USD được đầu tư cho năng lượng sạch, tăng so với tỷ lệ 1:1 cách đây 5 năm.

Những thay đổi dài hạn này mang lại cơ hội cho các doanh nghiệp quốc tế ở châu Á vốn vẫn chủ yếu dựa vào nhiên liệu hóa thạch để sản xuất năng lượng. Điều này cũng đúng với tăng trưởng liên tục của nền kinh tế số trong khu vực.

Được công nhận là khu vực dẫn đầu thế giới về thanh toán số và thương mại điện tử, các quốc gia ASEAN đang có kế hoạch tận dụng công nghệ số để đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng vốn đã ấn tượng của mình. BCG dự báo nền kinh tế số của ASEAN sẽ tăng từ khoảng 300 tỷ USD lên gần 1 nghìn tỷ USD vào năm 2030 và lên 2 nghìn tỷ USD cùng với việc thực thi Hiệp định khung về Kinh tế kỹ thuật số (DEFA) được công bố vào tháng 8 năm ngoái.⁸

Theo Tổ chức Thương mại Thế giới, kim ngạch xuất khẩu dịch vụ toàn cầu của Trung Quốc và Ấn Độ đã tăng gấp đôi trong giai đoạn 2015-2022, trong khi tỷ trọng xuất khẩu dịch vụ được cung cấp trên nền tảng kỹ thuật số cũng tăng gần 4 lần.⁹

Đối với các công ty đang tìm cách nắm bắt các cơ hội quốc tế từ các xu hướng chuyển dịch cơ cấu như chuyển đổi sang không phát thải khí nhà kính và số hóa, việc hợp tác với đối tác tài chính phù hợp có thể tạo ra khác biệt lớn. Pilmico & Gold Coin, một trong những công ty nông nghiệp và thực phẩm lớn nhất Philippines, đánh giá cao nền tảng ngân hàng số của HSBC khi đã giúp công ty quản lý tốt hơn ngân quỹ và các đội ngũ nhân sự trên khắp khu vực ASEAN đang phát triển, bao gồm Thái Lan, Indonesia, Singapore, Việt Nam và Malaysia.¹⁰

Tận dụng dữ liệu và đầu tư vào nguồn nhân lực có thể giúp các doanh nghiệp đối phó với thách thức lớn của một thế giới đang thay đổi nhanh chóng: đưa ra những lựa chọn chiến lược để phân biệt giữa hiện tượng ngắn hạn và những thay đổi dài hạn về cơ cấu. Những kiến thức chuyên sâu và giải pháp mà HSBC cung cấp cũng đã hỗ trợ cho những tham vọng tăng trưởng ở châu Á trong hơn 135 năm qua và hiện vẫn đang phục vụ cho khách hàng trên toàn thế giới từ các văn phòng ở hơn 50 quốc gia và vùng lãnh thổ.